Westraven, Tegelfabriek, v/h/ Gebr. Ravesteyn

Naam: 
Westraven, Tegelfabriek, v/h/ Gebr. Ravesteyn
Plaats: 
Utrecht
Nationaliteit: 
Nederland
Werkperiode: 
1845 - 1994
Geschiedenis bedrijf: 

De wortels van Westraven liggen aan de overkant van de Vaartse Rijn (1661). In 1845 vindt de oprichting plaats van de Muursteentjesfabriek De Nijverheid door Hubertus (Huibert) Nicolaas Ravesteijn (1808-1875) en Henricus Frans Ravesteijn (1806-1868). In 1875 wordt Hendrikus Frans Ravesteijn (1840-1888), zoon van Hubertus Nicolaas Ravesteijn, wordt directeur. In 1888 wordt Huibert Nicolaas Ravesteijn directeur. In 1895 gaat Huibert Nicolaas Ravesteijn een vennootschap aan met Frederik Willem des Tombe (1871-?). Op 18 juni 1904 brandt de fabriek af. De fabriek wordt herbouwd. In 1907 trekt Huibert Nicolaas Ravesteijn zich terug uit de zaak. Frederik Willem des Tombe zet het bedrijf per 1 januari 1908 voort onder de naam 'Tegelfabriek "WESTRAVEN", v.h. Gebrs. Ravesteijn'. Op 22 april 1918 draagt F.W. des Tombe de 'N.V. Tegelfabriek, voorheen Gebr. Ravesteijn, thans in liquidatie' over aan de bedrijfschef J.J.J. van Luijn (1859-1933). Hij zet de zaak met enkele mensen voort in de Amaliastraat. In 1920 wordt het bedrijf, inmiddels uitgebreid met potterie- en bouwkeramiek, verplaatst naar Helling 112. Hardwerkende vakmensen en kunstenaars zorgen voor de groei en bloei en export naar velerlei landen. Arie Kortenhoff is sinds 1923 chef van de Oudhollandse Tegelschilderafdeling en de uitvoerder van spreukentegels die tussen 1923 en 1946 zijn vervaardigd. Miljoenen stuks aardewerk worden geproduceerd. Uitzonderlijk zijn de 'gouden daktegels' voor een koepelmausoleum in Haïfa. Ieder Nederlands gezin heeft wel iets van Westraven in huis. In 1923 begint men met het persen van decoratieve reliëftegels (cloisonnee). Na 1930 werd de potterie-afdeling flink uitgebreid en samengewerkt met kunstenaars als Chris Agterberg. De firmanaam wordt nu 'N.V. Faience- en Tegelfabriek 'WESTRAVEN" v/h/ Gebrs. Ravesteijn. In 1931 neemt J.J.J. van Luijn op eigen verzoek ontslag. Jhr. ir. R. de Brauw volgt hem op als directeur. De Utrechtse graficus Koos van der Sluijs krijgt na de oorlog de ruimte om met tegelontwerpen te experimenteren. Op 1 januari 1959 wordt De Brauw opgevolgd door C. de Jong. Deze voert een reorganisatie door. In 1963 wordt de fabriek een dochteronderneming van De Porceleyne Fles te Delft.  Op 1 september 1985 wordt de 'B.V. Faïence- en Tegelfabriek "WESTRAVEN" Anno 1661' verplaatst naar de Groenekanseweg 246 te Groenekan. Het pand aan de Helling wordt gesloopt. Het bedrijf is vanaf 1 oktober 1990 gevestigd op het adres Mississippidreef 17 te Utrecht. In 1994 wordt het bedrijf gesloten. De productie in uitsluitend screentechniek wordt in Delft voortgezet (tekst bron Pluis 2008 en Wandelroute Rotsoord).

Afbeeldingen: Fabrieksreclametegel, ca. 1900 (bron Peter Sprangers); vaasje met decor van kuikens, ontwerp Cris Agterberg (foto Nederlands Tegelmuseum, Otterlo); sierpot, Chanoir serie, ontwerp Leendert Blok (foto Nederlands Tegelmuseum, Otterlo); tegel met een egel in reliëf, ontwerp Hans de Jong (bron Pluis 2008); tegel Kuiken, ontwerp Koos van der Sluijs - Lovades (foto Nederlands Tegelmuseum, Otterlo).

Bibliografie: 
  • Jong, C. de, Westraven. Van pannen & estrikken tot tegels & plastieken, 1961.
  • Landzaat, F.H., 'Dirk Zwanink (1887-1950). Tegelschilder te Utrecht', in: Tegel 17, 1989.
  • 'Dirk Zwanink, "Meester in het tegelschilderen" ', catalogus Nederlands Tegelmuseum Otterlo, 1991.
  • Hermens, Marcel, Faïence- en Tegelfabriek Westraven 1844-1994, 2005.
  • Pluis, Jan, Nederlandse Tegels 1900-2000, 2008.
  • Sprangers, Peter, Wandelroute Rotsoord, 500 jaar aan uw voeten, Uitgave Historische Kring Tolsteeg Hoograven, 2009.